Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810
Queirello(-proumierenco)
Carex praecox
Cyperaceae
Àutri noum : Moutouso, Sagneto.
Noms en français : Laîche précoce, Laîche de Schreber.
Descripcioun :Aquesto queirello, proun raro, trachis dins li pelouso sablouso un pau umido, souvènt proche d'aigo. Es uno planto primo souvènti fes torso que fai un rizoumo di proun ramifica. Se recounèis à si pichòtis espigueto que caupon de flour masclo à la baso e femello emé dous estigmate en aut. Lis escaumo soun brunello amé de uno costo pu claro e acabado pèr uno arèsto. Avisas-vous que i'ague un pichot mameloun au bout dis antèro que dèvon faire mens de 2 mm. Coumpara emé la queirello-divisado que ié sèmblo proun.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Carex
Famiho : Cyperaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado :
Vo
Abriéu à jun
Liò : Tepiero sablouso
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Érousiberiano-Sud
Ref. sc. : Carex praecox Schreb., 1771